Атайымдың яҡты иҫтәлегенә

Әләгәҙ ауылынан 18 йәшлек егет студент эскәмйәһенән үҙ теләге менән 1943 йылда Ленинград фронтына 92-се уҡсылар дивизияһының 1025-се уҡсылар полкы составында батальондың хәрби тәьмин итеү (ҡоралдарҙы килтереү) взводы командиры вазифаһында фронтҡа китә. Ленинград һәм Волхов фронттарында Ленинград, Псков өлкәләрен, Эстония ССР-ын азат итеүҙә ҡатнаша.
Беренсе Украина фронтында Польша, Чехословакияны азат итеү өсөн һуғыша, унда, ғүмерен хәүеф аҫтына ҡуйып, ауыр физик һәм рухи һынауҙар үтергә тура килә, контузия, яралар ала.
Гиндербург, Беутен ҡалалары өсөн һуғыш, Одер менән Висла йылғалары аша сыҡҡан өсөн Юғары баш командующий Иосиф Виссарионович Сталиндан рәхмәт хаты ала.
1945-1947 йылдарҙа парашют-десант взводы командиры була һәм Төньяҡ Корея Халыҡ-демократик республикаһы сиктәрен Америка Ҡушма Штаттары агрессияһынан һаҡлау буйынса һауа-десант операцияларында ҡатнаша.
Демобилизацияланғандан һуң үҙен кесе ватанына арнай: Карл Маркс исемендәге колхоз рәйесе булып эшләй. Рекордлы уңышҡа өлгәшеүе һәм ҡаҙаныштары өсөн Ленин орденына тәҡдим ителә. Әммә йәш рәйес колхозсы Ғимазетдин Исламғолов файҙаһына ғариза яҙа.
Педагог булараҡ, коммунистар партияһы ҡушыуы буйынса “Әй” совхозы партия ойошмаһының азат ителгән секретары булып эшләй.
Оло Ҡыҙылбай һәм Октябрьск мәктәптәре директоры була, райондың ике мәктәбен төҙөүгә өлгәшә, мәғарифты үҫтереү, мәктәптәрҙең матди-техник базаһын нығытыуға, уҡыу-сыларға һәм йәштәргә патриотик тәрбиә биреүгә ҙур өлөш индерә.
Оло Ҡыҙылбай ауылын төҙөкләндереү менән шөғөлләнә. Уның тырышлығы менән клуб, балалар баҡсаһы төҙөлә, Әләгәҙҙән Ҡыҙылбайға тиклем юл һалына. Ошо тырышлыҡтары өсөн ул наградаларға лайыҡ була. Уның бөтә аңлы тормошо – Тыуған илдең тыныслығы һәм хәүефһеҙлеге хаҡына хәрби бурысты өлгөлө үтәүҙең сағыу үрнәге.
Ул күп яҡлы, тәрән фекер йөрөткән оратор булды. Ул – ике китап авторы: 2008 йылғы “Мәғариф йондоҙоноң үлемһеҙ рухы һәм сатҡылары”, 2013 йылда баҫылған “Онотоуға – юҡ! Күреүгә – эйе!”. Һуңғы китабында Совет халҡының хәрби батырлығы нигеҙендә ысын ваҡиғалар, реаль геройҙарҙың эштәре һәм ҡылыҡтары ята.
Атайым сит кешеләрҙең проблемаларын үҙенеке кеүек ҡабул итте, һәр саҡ аҡыллы, эскерһеҙ булды, яңы ҡаҙаныштарға рухландырҙы. Тыуған ил, район, ауылға хеҙмәт итеүгә бөтә көсөн һалған кеше иҫ киткес юмор тойғоһона бай булды. Ул күп кире яҡтарҙы күрҙе һәм ғәҙелһеҙлек менән һис килешмәне, ғәҙелһеҙлек менән көрәш тормош мәғәнәһенә әүерелде.
Ул битараф булманы, ғәҙел, әүҙем гражданлыҡ позицияһы менән йәшәне. Принципиаллек, батырлыҡ, ҡыйыулыҡ өлгөһө, иленең, халҡының патриоты, бик яҡшы атай, педагог, тыуған яҡты өйрәнеүсе, тарихсы булды, тәнҡитләне, кешеләрҙең тормошон тағы ла яҡшыраҡ һәм матурыраҡ итеүгә өлгәште. Был – ҡиммәтле һәм һирәк сифат.
Уның тормош юлы ауыр һәм батырҙарса булды. Ил тарихы һәм “Еңеүселәр быуыны” (Мәскәү ҡалаһы, 2005 йыл), “Еңеүселәр йөҙө” (Өфө ҡалаһы, 2020 йыл) китаптары биттәрендә ҡаһарман кеше мәңгелеккә иҫтә ҡаласаҡ. Ватанды һаҡлаусы баҫалҡы һаҡсыбыҙға мәңгелек дан!
Беҙ райондың һуғыш ветерандарын һәм халҡын ысын күңелдән Еңеү байрамы менән ҡотлайбыҙ!
Ҡыҙҙары.